Derealizacja co to jest? Objawy, leczenie

Myśli nie wydają się być Twoimi własnymi, ruchy nie są kontrolowane Twoim umysłem, a Tobie wydaje się, że stoisz obok siebie. Czujesz się nierealny i zagubiony w sobie. Otoczenie wydaje Ci się nierzeczywiste, dziwne, sztuczne… To mogą być objawy derealizacji. Czym jest to zaburzenie i jak się je leczy? Dowiedz się więcej.

Spis treści:

Depersonalizacja i derealizacja – co to oznacza?

Kryteria diagnostyczne depersonalizacji i derealizacji

Co czują osoby z derealizacją?

Depersonalizacja objawy

Jakie są przyczyny depersonalizacji/derealizacji?

Derealizacja ile trwa?

Derealizacja jak się pozbyć?

Konsekwencje nieleczonej derealizacji

Depersonalizacja i derealizacja – co to oznacza?

Zaburzenie depersonalizacji/derealizacji jest rodzajem zaburzenia dysocjacyjnego w kryteriach diagnostycznych zaburzeń psychicznych DSM-5, które obejmuje uporczywe lub nawracające poczucie odłączenia (oddzielenia) od własnego ciała lub procesów psychicznych. Występuje zwykle z poczuciem bycia zewnętrznym obserwatorem własnego życia (depersonalizacja) lub bycia odłączonym z otoczenia (derealizacja). Około 50% ogólnej populacji miało w swoim życiu przynajmniej jedno przejściowe doświadczenie depersonalizacji lub derealizacji. Jednak tylko około 2% osób spełnia kryteria zaburzenia depersonalizacji/derealizacji.

Kryteria diagnostyczne depersonalizacji i derealizacji

Według DSM-5 można o nich mówić, gdy zostaje spełnione:

1. Istnienie ciągłych lub powtarzających się doświadczeń depersonalizacji, derealizacji lub obu:

• Depersonalizacja objawy: doświadczenia nierzeczywistości, oderwania lub doświadczania siebie jako zewnętrznego obserwatora w odniesieniu do własnych myśli, uczuć, percepcji, ciała lub działań (np. zmiany w postrzeganiu, zaburzone poczucie czasu, nierealne lub nieobecne ja, emocjonalne i / lub otępienie fizyczne ).
• Derealizacja objawy: doświadczenia nierzeczywistości lub oderwania od otoczenia (np. ludzie lub przedmioty są doświadczane jako nierzeczywiste, jak we śnie, jak we mgle, bez życia lub zniekształcone optycznie).

2. Podczas doświadczeń depersonalizacji lub derealizacji kontrola rzeczywistości pozostaje nienaruszona.

3. Objawy powodują klinicznie znaczące cierpienie lub upośledzenie w społecznych, zawodowych lub innych ważnych obszarach funkcjonalnych.

4. Zaburzenie nie jest wynikiem fizjologicznego działania substancji (np. narkotyków, alkoholu, leku) lub medycznego czynnika chorobowego (np. napad padaczkowy).

5. Zaburzenia nie da się lepiej wytłumaczyć innym zaburzeniem psychiczny takim jak schizofrenia, zespół lęku napadowego, ciężka depresja, zespół ostrego stresu, zespół stresu pourazowego lub jakiekolwiek inne zaburzenie dysocjacyjne.

Co czują osoby z derealizacją?

Osoby z uczuciem odrealnienia doświadczają swojego otoczenia jako nierzeczywistego, dziwnego, sztucznego lub jakby spoglądali na świat wokół nich przez brudną szybę. Są często zdominowane przez strach przed „zwariowaniem” lub utratą kontroli nad sobą. Często mówią o sobie, że:

• Doświadczam siebie jako człowieka oddzielonego od otoczenia.
• Wszystko jest dla mnie nierealne, jakby między mną a światem zewnętrznym była zasłona.
• Pustka w głowie towarzyszy mi za każdym razem, gdy mam zrobić coś ważnego.
• Niespodziewanie czuję się dziwnie, jakbym nie był prawdziwy lub jakbym był odcięty od świata zewnętrznego.
• Czuję się oderwany od wspomnień wydarzeń z mojego życia, jakbym nie był w nie zaangażowany.
• Mam brak poczucia rzeczywistości, nie wiem, gdzie jestem i co tu robię.

Depersonalizacja objawy

Dla osób z depersonalizacją ich własne uczucia i tożsamość są postrzegane jako obce. Dzielą uczucie tzw. odrętwienia z pacjentami z depresją. Poza tym występuje u nich:

• Doświadczenie bycia poza ciałem: własne części ciała są postrzegane jako obce, własny ból fizyczny jest często postrzegany jako płynący z „daleka”, a objawy fizyczne takie jak kołatanie serca lub pot, są postrzegane, jakby przychodziły z zewnątrz.
• Codzienność wydaje się nierealna, na przykład osoba z depersonalizacją czuje, jakby poruszała się w świecie marzeń.
• Jednocześnie tak zwany test rzeczywistości pozostaje nienaruszony, czyli w przeciwieństwie do np. schizofrenii pacjenci mają świadomość, że coś jest z nimi nie tak.

Ponieważ pacjenci obserwują siebie w swoim stanie i wiedzą, że coś złego się z nimi dzieje, depersonalizacji często towarzyszy lęk przed utratą kontroli i szaleństwem.

Jakie są przyczyny depersonalizacji/derealizacji?

W prawie wszystkich przypadkach derealizacja wiąże się z depersonalizacją. Oznacza to, że stan ten zmienia pierwotnie naturalne poczucie osobowości. Doświadczenie derealizacji jest zaburzeniem ego, które można przypisać różnym przyczynom.

W postaci pierwotnej depersonalizacja i derealizacja jest bezpośrednim wynikiem stresującego wyzwalacza lub sytuacji zagrażającej życiu. Ta forma może trwać dłużej. Zaburzenia te służą ciału i psychice jako mechanizm ochronny, który tymczasowo wyłącza odczuwanie bólu lub innych skutków traumatycznych wydarzeń.

Przykładami wyzwalaczy są:

• emocjonalne znęcanie się lub zaniedbanie w dzieciństwie,
• przemoc psychiczna i/lub fizyczna, wieloletnie doświadczenie przemocy w rodzinie
• (nagła) śmierć bliskiej osoby,
• dzieciństwo z chorym psychicznie rodzicem.

Postać wtórna jest objawem choroby i częściej składa się z krótszych epizodów. Choroby związane z depersonalizacją lub derealizacją jako objawem mogą mieć charakter psychiczny lub fizyczny. U pacjentów często przyczyną takich objawów jest depresja. Inne choroby, które mogą być związane z takim stanem jako objawem to:

• zaburzenia lękowe.
• borderline,
• schizofrenia,
• zespołu stresu pourazowego,
• nadużywanie produktów z konopi indyjskich (marihuana, haszysz),
• rozdwojenie jaźni,
• migrena,
• padaczka,
• poważny uraz mózgu,
• wypalenie zawodowe.

W niektórych przypadkach poważne zaburzenia snu są również przyczynowo związane z derealizacją.

Derealizacja – ile trwa?

Objawy zwykle zaczynają się w okresie dojrzewania. Tylko 5% osób powinno być starszych niż 25 lat w momencie wystąpienia objawów. Jeśli objawy derealizacji pojawiają się znacznie później, należy zwrócić szczególną uwagę na postać wtórną derealizacji i szczególnie uważnie szukać innych przyczyn.

Czy derealizacja mija? Cóż, w większości przypadków zaburzenie mija samoistnie po ustąpieniu bodźca, które je wywołuje. Całkowite wyzdrowienie jest możliwe dla wielu pacjentów, zwłaszcza jeśli objawy wynikają z uleczalnych lub przejściowych stresów. Jednak w niektórych sytuacjach zaburzenie staje się bardziej chroniczne i oporne.

Uporczywe lub nawracające objawy depersonalizacji, lub derealizacji mogą powodować zaburzenia w pracy umysłu i problemy ze skupieniem się na innych myślach lub czynnościach. Niektórzy pacjenci nie radzą sobie z codziennym funkcjonowaniem przez chroniczne poczucie wyobcowania, towarzyszący im niepokój lub depresję, albo jedno i drugie. Dlatego w takich przypadkach dobry psycholog okaże się niezbędny.

Derealizacja – jak się pozbyć?

Krótkotrwałe epizody derealizacji są bardziej uleczalne niż postać przewlekła. Występują zwykle jako wtórny efekt uboczny innych chorób, zazwyczaj ustępują samoistnie, najpóźniej jednak gdy choroba podstawowa zostanie skutecznie wyleczona. Jednak odrealnienie w pierwotnej formie uważa się za dość trudne do leczenia. Obecnie nie ma leków na derealizację, które zawsze i niezawodnie działają. Dlatego zalecaną metodą leczenia jest psychoterapia, zwłaszcza terapia poznawczo-behawioralna i psychoterapia psychodynamiczna.

Na początku terapii psycholog szczegółowo wyjaśnia pacjentowi zaburzenie psychiczne (psychoedukacja). Osoba dotknięta zaburzeniem doświadcza, że ​​jej cierpienie jest traktowane poważnie i że jej zniekształcona percepcja nie jest oznaką „szaleństwa”, ale częścią problemu. Pacjent uczy się kwestionować negatywne i katastroficzne myśli oraz zastępować je realistycznymi ocenami. Ważnym celem terapii jest zmniejszenie lęków, a tym samym odciążenie psychiczne chorego.

Kolejnym elementem terapii jest radzenie sobie ze stresem. U wielu pacjentów stres prowadzi do objawów derealizacji. Za pomocą prowadzonego dziennika pacjent powinien odnotować, jakie sytuacje wywołują objawy derealizacji. Ten przegląd pomaga osobom dotkniętym zaburzeniem w lepszym rozpoznawaniu wzorców i procesów chorobowych.

Pacjenci wspólnie z terapeutą opracowują inne strategie radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Osoba zainteresowana musi nabrać zaufania do innych strategii radzenia sobie z kryzysami. W trakcie terapii często dochodzi także do przepracowania traum z dzieciństwa. W wielu przypadkach traumatyczne przeżycia są przyczyną depersonalizacji i derealizacji. Aby poradzić sobie z traumą, pacjent powinien najpierw nauczyć się dobrze radzić sobie z objawami. Ważne jest również, aby osoba dotknięta problemem mogła do pewnego stopnia postrzegać, wyrażać i kontrolować swoje emocje. Z traumatycznymi przyczynami można się uporać dopiero po fazie stabilizacji.

Konsekwencje nieleczonej derealizacji

Z reguły derealizacja prowadzi głównie do zaburzeń psychicznych, które mogą mieć poważne konsekwencje dla pacjenta. W najgorszym przypadku pojawiają się myśli samobójcze, a nawet samobójstwo. Dlatego w przypadku uporczywej i częstej derealizacji konieczne jest natychmiastowe podjęcie terapii. W większości przypadków pacjent z derealizacją czuje się obco, chociaż potrafi rozpoznać wszystkie osoby i fakty. Może to prowadzić do depresji i innych zaburzeń psychicznych.

Często pojawia się zmęczenie, bóle i zawroty głowy. Zaburzenia snu również nie są rzadkością i ogromnie obniżają jakość życia. Osoby z derealizacją bardzo często nie przejmują się uczuciami innych ludzi, przez co wydają się zimni i obojętni. Może to mieć negatywny wpływ na przyjaźnie, związki i kontakty towarzyskie. W niektórych przypadkach derealizacja może wynikać z nadużywania alkoholu i innych narkotyków. To również fizycznie uszkadza ciało.

Derealizację można leczyć, rozmawiając z psychologiem. Z reguły wgląd w problem następuje bardzo szybko, dzięki czemu terapia daje szybkie i pozytywne rezultaty. Osoba z derealizacją zauważa znaczną poprawę codziennego życia i sama później chętnie korzysta z pomocy psychologa. Dlatego, jeśli Ty lub Twoi bliscy potrzebują wsparcia w radzeniu sobie z takimi sytuacjami, lepiej nie zwlekać i jak najszybciej skorzystać z pomocy psychologicznej.